Inkcazo yolawulo lwabasebenzi
Ulawulo lwabasebenzi luchazwa njengomsebenzi okanye umbutho ojongene nokulawula abasebenzi bombutho kunye nokulungelelanisa umsebenzi wabantu kuwo.
Ulawulo lwezabasebenzi lubandakanya imisebenzi emininzi efana nokugaya abasebenzi, uqeqesho, ukuvandlakanywa komsebenzi kunye nokubuyekezwa kwabasebenzi.
Ngokuqesha abasebenzi abafanelekileyo, ukubakhokela nokuphuhlisa amandla abo, ulawulo lwabasebenzi lusebenza ukuqinisekisa ukuba iinjongo zombutho zifezekiswa ngokufanelekileyo.
ULawulo lwezaBasebenzi yinxalenye ebalulekileyo yawo nawuphi na umbutho, ukomeleza unxibelelwano, ukugcina abasebenzi abanetalente nokuphucula ukusebenza kombutho ngokubanzi.
Ulawulo lwezibonelelo zabasebenzi yenye yezinto eziphambili eziphembelela impumelelo yombutho kunye nokufezekisa uphuhliso oluzinzileyo.
Ithini intsingiselo yegama elithi ulawulo?
Intsingiselo yegama elithi ulawulo ibuyela kwimvelaphi yesiLatini kwaye ithetha "ukukhonza."
Ulawulo lumele ulungelelwaniso kunye nolwalathiso lwemigudu yabantu ukufezekisa iinjongo ezithile kunye nokubonelela ngeenkonzo.
Igama elithi ulawulo liyafana nesenzi esithetha ukujika into okanye ukusuka kwinto ethile ubuyele kuyo, njengoko kunokuthiwa “into ijika-jika” xa kubhekiswa ekujikeni okuthile.
Inkcazo yolawulo ibhekiselele kwinkqubo yokulungelelanisa, yokulawula, yokulungelelanisa nokulawula iqela labantu ngaphakathi kumbutho, ngenjongo yokuphumeza injongo ethile.
Yinkqubo yokufezekisa iinjongo ngokukhokela abanye.
Ubume bolawulo bubandakanya iingqiqo ezinjengocwangciso, ulungiselelo, ubunkokeli kunye nolawulo, kwaye lubandakanya ukusetyenziswa kwemithombo yobutyebi ekhoyo ukuze kuzuzwe inzuzo enqwenelekayo.
Ulawulo yinkqubo ebanzi nehlanganisiweyo yokulawula izibonelelo kunye nokuphumeza iinjongo ezithile zalo naliphi na iziko okanye umbutho.
Ulawulo luthatha indima yobunkokeli nolawulo kwimimandla emininzi, nokuba yeyasekhaya okanye yoluntu.
Ithini ingqikelelo yenzululwazi yolawulo?
Ingqikelelo yesayensi yolawulo ithathwa njengenxalenye ebalulekileyo yesayensi yezentlalo yanamhlanje egxile ekuphuhliseni nasekuphuculeni indawo yokusebenza kumaziko nakumaziko.
Isayensi yolawulo ichazwa njengendlela apho idatha yezoqoqosho kunye noqikelelo lucatshulwa kwaye isethi yeemodeli ziphuhliswa ukusombulula iingxaki kunye nokwenza izigqibo kwiinkampani kunye nemibutho.
Ulawulo yinkqubo ebanzi kunye neenkqubo ezininzi, ezibandakanya isikhokelo, ukucwangcisa, umbutho, ulungelelwaniso, inkxaso kunye nenkuthazo yabasebenzi, ngaphezu kokubeka iliso kwizinto eziphathekayo kunye nabasebenzi ngenjongo yokuzuza iziphumo eziphezulu kwiindlela ezingcono kunye nomgudu omncinci.
Isayensi yolawulo inxulumene, njengoko kungekho kulunga kupheleleyo nokungalunganga kwisayensi yezentlalo.
Ziingcamango nje ezifuna ukuphuhlisa nokuphucula inkqubo yokulawula amaziko kunye namaziko ngeendlela ezihambelana neemfuno zexesha kunye nokuguqulwa kwemo engqongileyo.
Imimandla yokusetyenziswa kwesayensi yolawulo kwimisebenzi yemihla ngemihla iyahluka, njengoko iphanda imisebenzi, uphicotho-zincwadi kunye nokuhlalutya idatha, kwaye isebenzisa iindlela ezifanelekileyo kunye nobuchule bokwenza izigqibo ezifanelekileyo.
Ukongezelela, isayensi yokulawula iphuhlisa izicwangciso zokuphucula ukusebenza kwemibutho kunye nokuphepha iingxaki zolawulo.
Ngaphaya koko, isayensi yolawulo ifunda imiba yoluntu kunye nentlalontle yemibutho kunye nendlela yokujongana nabantu kunye nokufezekisa iinjongo ezifunwa ngumbutho.
Inzululwazi yolawulo ijongene nokulungelelanisa, ukuqondisa nokukhuthaza abantu kunye namaqela ukuba bafikelele kwimpumelelo ezinzileyo.
Ngaba ulawulo lwabasebenzi lisebe lolawulo?
Ewe, ulawulo lwabasebenzi lelinye lamasebe ohlukeneyo olawulo kwimibutho nakwiinkampani.
Eli sebe linikwe uxanduva lokulawula abasebenzi kunye nabasebenzi bombutho.
Eli sebe lijolise ekuphumezeni iinjongo zombutho ngokusebenza ngempumelelo nangempumelelo kwabasebenzi.
Isebe lezabasebenzi linoxanduva lokutsala, ukukhetha, ukuqeqesha, ukuphuhlisa, ukuvavanya nokugcina abasebenzi kumbutho.
Isebe lezabasebenzi lelinye lamasebe abalulekileyo nayimfuneko kumaziko aphumeleleyo ukuqinisekisa ukusebenza kakuhle kombutho kunye nokufezekisa impumelelo kunye nozinzo kwiimarike.
Zeziphi iziqinisekiso zomphathi wezabasebenzi?
UMlawuli weMicimbi yaBasebenzi ngumntu onamava kwaye oqeqeshwe kakhulu kwinkalo yolawulo lwabasebenzi.
Umlawuli ubambe isidanga se-bachelor kwizibonelelo zabasebenzi, kwaye unamava asebenzayo kule ndawo.
Kufuneka abe nolwazi olukhethekileyo kuyo yonke imiba yolawulo lwabasebenzi, kubandakanywa ukufunwa kwabasebenzi, ukuziqhelanisa, uqeqesho, ukuvandlakanywa komsebenzi kunye nolawulo lwemivuzo.
Kukwabalulekile ukuba umphathi weHR abe nezakhono zonxibelelwano eziqinileyo kunye nokukwazi ukwakha ubudlelwane obuhle nabasebenzi kunye nabaphathi abaphezulu.
Kufuneka abe namandla okujongana nabantu, ukuthethathethana nokusombulula iingxaki ngokufanelekileyo.
Ukongeza, umphathi we-HR kufuneka abe nolwazi olubanzi ngemithetho nemimiselo elawula icandelo lezabasebenzi, kubandakanywa nemithetho esebenzayo kunye nemibutho yabasebenzi.
Umele akwazi ukusebenzisa le mithetho nemimiselo ngokuchanileyo nangentlonelo.
Indima yomphathi weHR ayiphelelanga nje ekulawuleni abasebenzi nasekuphumezeni izicwangciso zeHR, kodwa ikwabandakanya indima ebalulekileyo yokucebisa abaphathi abaphezulu.
Umphathi kufuneka athathe inxaxheba ekuphuhliseni imigaqo-nkqubo kunye neenkqubo kunye nokwenza izigqibo ezicwangcisiweyo ezinxulumene nabasebenzi, ngokugxininisa ekuphuculeni ukusebenza kunye nokwandisa ukuzinza okusebenzayo kwintlangano.
Yintoni injongo yolawulo lwabasebenzi?
Eyona njongo iphambili yolawulo lwabasebenzi kukubonelela ngendawo yokusebenza efanelekileyo nefanelekileyo kubo bonke abasebenzi abangaphakathi enkampanini.
Ijolise ekomelezeni nasekuhlanganiseni ubudlelwane bolawulo nokusebenza phakathi kwabasebenzi.
Ngaphandle koko, ifuna ukuphuhlisa izakhono zomqeshwa ngamnye kunye nokuphucula izakhono zombutho zombutho.
Ulawulo lwezibonelelo zabasebenzi lukwasebenzela ukuphakamisa umoya wokhuphiswano kwishishini elinye, njengoko umqeshwa ngamnye ezama ukubonisa izakhono zakhe kunye neetalente emsebenzini.
Ifuna ukufezekisa iinjongo zombutho ngokutsala, ukukhetha nokubafanelekela abasebenzi abafanelekileyo.
Kwakhona ijolise ekuboneleleni ngezibonelelo zabasebenzi eziyimfuneko, ukuqinisekisa ukufikelela ngokufanelekileyo kwidatha, ukuseta kunye nokuhlawula imivuzo ngexesha, kunye nokuqinisekisa ukuthotyelwa kwemigaqo-nkqubo kunye neenkqubo ezimiselweyo.
Ikwajolise ekuqiniseni ubudlelwane bolawulo kunye nomsebenzi weqela lenkxaso kumbutho.
Ekugqibeleni, ulawulo lwe-HR lujolise ekuqinisekiseni ukuba kukho ukuhambelana phakathi kwendima yangoku yomqeshwa kunye nendima elindeleke kuye kwixesha elizayo.
Yeyiphi imisebenzi esisiseko yolawulo lwabasebenzi?
ULawulo lwezaBasebenzi lelinye lamasebe abalulekileyo kuwo nawuphi na umbutho.
Iqhuba imisebenzi emininzi esisiseko ejolise ekuququzeleleni nasekuphuhliseni abasebenzi bombutho.
Le misebenzi ibandakanya ukuphuhlisa isicwangciso solawulo lwabasebenzi kunye nokubonelela abasebenzi ngokutsala umdla, ukukhetha ngokufanelekileyo, kunye nokuqeshwa.
Ukongeza, ikwabandakanya uhlalutyo lomsebenzi kunye nokucwangciswa kwabasebenzi.
Kukwaluxanduva lweSebe Lemicimbi Yabasebenzi ukulungisa ubume bombutho, ukumisela imivuzo, ukuyila umthetho wangaphakathi, ukulawula ubudlelwane babasebenzi, kunye nokumisela inkuthazo kunye nobuchule.
Ulawulo lwezabasebenzi ludlala indima ebalulekileyo ekuphumezeni iinjongo zombutho nasekuqinisekiseni impumelelo yawo.
Ziziphi iimpawu zolawulo lwabasebenzi?
Ulawulo lwezabasebenzi lulawulo lwabasebenzi bemibutho kunye nabasebenzi kwindawo yoshishino.
Isebenza ngokukodwa ekutsaleni, ekukhetheni, ekuqeshweni, ekuqeqesheni nasekuphuhliseni abasebenzi, kunye nokulawula ubudlelwane boluntu kunye nokusombulula iingxaki ezinxulumene nabasebenzi.
Ijolise ekufezekiseni iinjongo zenkampani kunye nombono kunye nokuphucula ukusebenza kakuhle komsebenzi ngokuphuhlisa izicwangciso zabantu ezifanelekileyo zombutho.
ULawulo lwezaBasebenzi sisikhundla solawulo esifuna izakhono ezininzi namava, njengoko abaphathi kufuneka banxibelelane nayo yonke imiba yeshishini, beqinisekisa ukuhamba kakuhle komsebenzi kunye nolungelelwaniso phakathi kwabasebenzi kunye nesebe le-HR.
Intanda-bulumko yentlonipho yabasebenzi isesona siseko solawulo lwemicimbi yabasebenzi, apho umgaqo wokulingana ukhuthazwa ekusebenzisaneni nabasebenzi, ukukhuthaza intatho-nxaxheba ebonakalayo nokuseka ubudlelwane obuhle nabo bonke abantu.
ULawulo lwezaBasebenzi lukwasebenzela ukuphuhlisa izibonelelo zabasebenzi kunye nokuphuhlisa izakhono zabo kunye nezakhono zabo ukuze baqhubele phambili kunye nokuphucula ukusebenza kwabo.
Amaziko nawo azibophelele kwimithetho yezabasebenzi nemithetho esebenzayo kwiinkalo zolwazi, uthatho-nxaxheba nothethwano, ngenjongo yokubonelela ngendawo yokusebenza elungeleleneyo nenedemokhrasi eyandisa intlalo-ntle yabasebenzi.
Ulawulo lwezibonelelo zoluntu luye lwavela ukususela ekuveleni kwayo kwaye namhlanje ibe yinto yobugcisa kunye nesayensi efuna ukucwangciswa okubanzi kunye nesicwangciso sexesha elide.
Ngokumisela iinjongo ezicwangcisiweyo zombutho kunye nokuqondisa abasebenzi kwicala lokuphumeza ezi njongo, ulawulo lwabasebenzi luyakwazi ukusebenzisa abasebenzi ngokufanelekileyo kwaye lufezekise inzuzo enkulu kubo.
Athini amasebe olawulo lwabasebenzi?
- Ulwamkelo:
Isebe lolwamkelo lithathwa njengelona candelo libalulekileyo kulawulo lwabasebenzi, njengoko lifumana kwaye lifumana abasebenzi abatsha kwaye lijongana neemfuno zabo zokuqala, ezinje ngokubanika ulwazi olusisiseko malunga nemigaqo-nkqubo neenkqubo zombutho nokubathumela kwamanye amasebe ahlukeneyo xa kunokwenzeka. yesidingo.
Eli candelo likwanoxanduva lokufumana izimvo kunye nezikhalazo ezinxulumene nabasebenzi kwaye lidluliselwe kwabasemagunyeni abafanelekileyo ukuze bajongane nazo. - ISebe lezeNgqesho:
Isebe lokufuna abasebenzi lijongene nazo zonke iinkqubo ezinxulumene nokugaya nokukhetha abasebenzi abatsha.
Eli sebe lilungisa izibhengezo zemisebenzi, lihlele kwakhona, lenze udliwano-ndlebe lobuqu, lize liphonononge iifayile zabenzi-sicelo.
Ukongeza, iSebe lezeNgqesho liququzelela iikhosi zoqeqesho kunye neendibano zocweyo ezinxulumene nokuphuhlisa izakhono zabasebenzi kunye nokuphucula izakhono zabo zobuqu kunye nobungcali. - iSebe loqeqesho nophuhliso:
ISebe loQeqesho noPhuhliso lijongene nokuphuhlisa nokuphucula izakhono zabasebenzi abakhoyo ngoku kulo mbutho.
Eli sebe liyila kwaye liququzelele iinkqubo zoqeqesho kunye neendibano zocweyo, kwaye libonelela ngoqeqesho oluyimfuneko ukuze kuphunyezwe uphuhliso oluzinzileyo lwabasebenzi kwiinkalo ezithile.
ISebe loQeqesho noPhuhliso likwajolise ekunyuseni umgangatho wolwazi nolwazi phakathi kwabasebenzi nokwandisa umoya wentsebenziswano phakathi kombutho. - icandelo lobudlelwane noluntu:
ISebe lezoBudlelwane boLuntu linoxanduva lokwakha nokomeleza ubudlelwane phakathi kombutho, uluntu lwasekuhlaleni, abathengi kunye namahlakani.
Eli sebe lijongene nokuququzelela unxibelelwano olusebenzayo noluzinzileyo phakathi kwabasebenzi, abantu kunye namanye amaqumrhu.
ISebe lezoBudlelwane boLuntu likwaququzelela imisitho yombutho kunye nemisitho kwaye lilawule ubudlelwane beendaba kunye nonxibelelwano lwangaphakathi.
Zeziphi iindlela zangoku kulawulo lwabasebenzi?
Iindlela zanamhlanje kulawulo lwabasebenzi zithathwa njengenxalenye ebalulekileyo yophuhliso nokuphuculwa kweenkqubo zolawulo lwabasebenzi kwimibutho yanamhlanje.
Ezi ndlela zahlulwe zaba zizimbo ezintathu eziphambili: ukuthatha inxaxheba, ulwalathiso, kunye nokusebenza ngamaqela.
Okokuqala, iindlela zokuthatha inxaxheba zixhomekeke ekuthatheni inxaxheba kwabasebenzi kwinkqubo yokwenza izigqibo, ukubeka iinjongo, kunye nokuphuhlisa imigaqo-nkqubo kunye neenkqubo.
Abasebenzi bakhuthazwa ukuba batshintshisane ngezimvo kwaye bathathe inxaxheba kwizigqibo ezibalulekileyo.
Ukongeza, iindlela zolwalathiso zixhomekeke kulwalathiso olwandisiweyo kunye nolawulo oluluqilima ngabaphathi.
Iinjongo zichazwe ngokucacileyo, indima yabasebenzi ichazwe, isikhokelo sinikwa, kwaye ingxelo eqhubekayo inikezelwa ukuphucula intsebenzo.
Ngokumalunga neqela lomsebenzi, libhekwa njengenye yeendlela zanamhlanje zolawulo lwabasebenzi olukhuthaza ukusekwa kwamaqela omsebenzi okubambisana kunye nokudibanisa esikhundleni somsebenzi ngamnye.
Ukusebenzisana kunye nokunxibelelana phakathi kwamalungu eqela kuphuculwe ukufezekisa iinjongo ezifanayo ngendlela esebenzayo.
Ngokubanzi, iindlela zanamhlanje zolawulo lwabasebenzi zibonakaliswa ngokugxila ekubandakanyekeni kwabasebenzi, ukuphucula unxibelelwano kunye nentsebenziswano, ukuqondisa umsebenzi kunye nokuphucula ithuba lokuphumelela okwabelwanayo kwintlangano.
Ezi ndlela ziyimfuneko ekuqhubekeni nasekuphuhliseni imibutho yanamhlanje ngokubhekiselele kwimingeni kunye neemfuno eziguqukayo kwimarike yomsebenzi.
Uthini umahluko phakathi kolawulo lwabasebenzi kunye nabasebenzi?
ULawulo lwezaBasebenzi kunye ne-HR ngamasebe amabini abalulekileyo kwimibutho, kwaye nangona iindima zawo zithungelana ukuya kwinqanaba elithile, zigxininisa kwimiba eyahlukeneyo kwaye zineenjongo ezahlukeneyo kunye nemisebenzi.
ULawulo lwezaBasebenzi (HRM) lujongene nokulawula abasebenzi bemibutho okanye abasebenzi.
Eli Sebe lijongene nemiba eyahlukeneyo yokufunwa kwabasebenzi, ukukhethwa, uqeqesho, uvandlakanyo kunye nokuvuzwa.
Isebe lezabasebenzi lijongene neenkcukacha zomvuzo, ikhefu kunye nezibonelelo zabasebenzi, kwaye lilandelele umkhondo wentsebenzo yabo.
Eli sebe ligxile kwimiba yokusebenza kunye nolawulo lwabasebenzi kwinkampani.
Ngakolunye uhlangothi, izibonelelo zoluntu zisebenzela ukuphuhlisa nokuphuhlisa izibonelelo zabantu kwimibutho.
Olu lawulo lubandakanya ukudala ibhulorho yonxibelelwano phakathi kwabasebenzi nabaphathi, kunye nokuphucula intsebenziswano kunye nokusebenzisana phakathi kwabo.
IMicimbi yaBasebenzi isebenzisa izixhobo kunye neenkqubo zophuhliso lwabasebenzi, ibonelela ngezifundo zoqeqesho kunye nemiboniso yengqesho, kwaye ibonelela ngendawo yokusebenza ekhuthaza abasebenzi ukuba baphuhlise izakhono zabo kwaye bandise imveliso yabo.
Ngokubanzi, ulawulo lwabasebenzi lunokuthi luqwalaselwe ngakumbi kwimiba yokusebenza kunye nolawulo lwabasebenzi kwintlangano, ngelixa abasebenzi bajongene nokuphuhlisa abasebenzi kunye nokuphucula ukusebenza kwabo.
Ngokuxhomekeke kwiimfuno zombutho kunye neenjongo, isebe ngalinye linokuba nendima yalo ethile kwaye libe negalelo ekuphumezeni impumelelo kunye nokugqwesa kumbutho.
Ngubani onoxanduva lolawulo lwabasebenzi?
UMphathi weMicimbi yaBasebenzi unoxanduva lokulawula abasebenzi bombutho.
Isebe lezabasebenzi lithathwa njengelona gunya libalulekileyo ekuququzeleleni umbutho nasekuboneleleni ngeengcebiso neengcebiso ezinxulumene nemicimbi yabasebenzi kumanejala onoxanduva.
Indima yeli sebe ibandakanya imiba emininzi ebalulekileyo, njengokumisela imivuzo kunye nemivuzo nokulungiselela iingxelo zonyaka zonyuso, inkuthazo kunye neebhonasi.
Ukongeza, umphathi weHR uvandlakanya intsebenzo yomqeshwa isiqingatha sonyaka ukuqinisekisa ukuba bafumana imivuzo yabo ngokuchanekileyo nangexesha.
Imisebenzi yomphathi wezabasebenzi ikwabandakanya ukulungiselela uhlahlo lwabiwo-mali kunye nokutsala, ukukhetha nokuqesha abasebenzi abafanelekileyo kumbutho.
Indima ikwafuna ukukwazi ukuchonga iziqinisekiso namava afunekayo kubaviwa.
IGosa eliyiNtloko lezaBasebenzi (CHRO) lelinye lawona magosa abalulekileyo kwinkampani, elawula yonke imiba yabasebenzi.
Indima yakhe iquka ukuqulunqa isicwangciso sobuchule boluntu esiqinisekisa ukuba iinjongo zombutho ziyafezekiswa.
Ukongeza, ulawulo lwabasebenzi namhlanje luthathwa njengowona msebenzi ubalulekileyo wolawulo kuwo nawuphi na umbutho, njengoko udlala indima ebalulekileyo ekuphuculeni ukusebenza kunye nokuzuza impumelelo.